De Munt / La Monnaie DE MUNT / LA MONNAIE
Het doek gaat omhoog en de magie begintGisèle Croës
Wat is uw allereerste herinnering in de Munt?

Gisèle Croës (Galeriehoudster) : Die eerste herinnering is heel bijzonder in die zin dat ze me niet terugvoert naar een plekje in het publiek, maar wel naar de bühne. Ik studeerde nog toen ik hier een centje kwam bijverdienen als figurant in La bohème. Het was fantastisch om als figurant zo dicht bij de artiesten te komen. We hadden echt de tijd van ons leven. Je mag gerust zeggen dat mijn passie voor opera daar en dan is ontstaan. De interesse werd geboren op het podium en nu volg ik het allemaal heel graag vanuit de rode zeteltjes.

Wat was de laatste opera die u tranen in de ogen gaf?

(zonder aarzelen) Orphée et Eurydice. Wat een spektakel was me dat! Nooit was ik meer onder de indruk van een opera dan toen. Elke keer dat ik een groot bed voor me zie, denk ik aan die jonge vrouw die alles hoorde en verstond, maar niet kon antwoorden. Die mise-en-scène gaf niet alleen een actuele invulling aan een klassiek drama, ze zorgde er ook voor dat je het een en ander beter begreep.

Wat maakt de Munt zo speciaal voor u?

Ik kom hier al zestig jaar, dus ik voel me hier gewoon thuis. Ik heb de moeilijke momenten mee beleefd, verschillende directeurs de revue zien passeren en heel wat mensen leren kennen. De huidige algemeen en artistiek directeur, Peter de Caluwe, heeft een ronduit revolutionaire visie op opera en probeert de deuren van het operahuis open te gooien voor meer dan alleen het traditionele operapubliek. De Munt doet ook haar best om de jongere generaties te verleiden met haar programmering. En dat is belangrijk, want de jongeren van vandaag moeten absoluut kennismaken met klassieke muziek en opera.

Is opera de ultieme kunstvorm die velen ervan maken?

Absoluut. In opera komt heel erg veel – zoniet alles – samen en dat leidt tot een ronduit transcendente beleving. Het gebouw op zich is al magnifiek, vervolgens installeer je je in die iconische rode zetels, de ogen op de scène gericht en het doek voor jou. Nog gesloten. Het publiek is er evenwel klaar voor. En dan is daar dat steeds weer geweldige moment: het doek gaat omhoog en de magie begint. Dat niet alleen je oren, maar ook je ogen en andere zintuigen verwend worden door het totaalspektakel dat opera is, maakt dat je er makkelijker dan waar ook kunt wegdromen.

Welke rol speelt cultuur in de huidige maatschappij?

Cultuur is essentieel. Zonder cultuur is er geen geestelijke vooruitgang mogelijk. Wat dat betreft heeft de culturele sector zelfs meer te bieden dan de wetenschappelijke wereld: als intellectuele en geestelijke ontwikkeling niet op punt staat, kun je de uitdagingen van de toekomst onmogelijk het hoofd bieden. Het spreekt voor zich dat cultuur en educatie elkaar complementeren, maar zonder cultuur kan de mens onmogelijk evolueren.

Waarom zouden jongeren vaker naar de opera moeten gaan dan ze nu al doen?

Dat is tegelijkertijd een belangrijke, delicate en moeilijke vraag. De doorsnee jongere zal in eerste instantie verloren lopen in de enscenering van een opera omdat zij of hij simpelweg niet over de tools beschikt om zulk werk te ontcijferen. Opera toegankelijk maken lukt alleen als je de klassieke werken moderniseert. Zoals de Munt zo vaak en zo goed doet. Bovendien moet je de jongeren de nodige uitleg geven zodat ze op voorhand al weten welk verhaal ze voor de kiezen zullen krijgen.

Van welke opera krijgt u nooit genoeg?

Iedere opera van Mozart is voor mij een meesterwerk. Così fan tutte, Don Giovanni en Le nozze di Figaro zal ik nooit beu geraken. Vooral niet omdat ik er zelfs na ze al meermaals te hebben bewonderd steeds weer iets nieuws in ontdek.

Als u slechts een opera voor de eeuwigheid zou kunnen bewaren, welke zou dat dan zijn en waarom?

Dan kies ik voor de Ring van Wagner, omdat hij daarmee een heuse mythe uitvond. En toch ook voor Così fan tutte. Gewoon omdat ik ervan hou en het op vlak van muziek, gevoel en eeuwige liefde een zeer bijzonder werk is. Soms moet je het niet moeilijker maken dan nodig.