Histoire du soldat

Alain Altinoglu

Je viool ruilen voor een magisch boek en de belofte van grote rijkdom: dat lijkt het overwegen waard. Behalve wanneer je zo’n deal met de duivel sluit... Igor Stravinsky schreef zijn Histoire du soldat als een duister hoorspel voor een rondreizend theater. Zeven Muntsolisten en een verteller wagen zich, met een tekenaar aan hun zijde, aan de radicaal nieuwe muziektaal die hij voor deze dreigende parabel opriep. Russische volksdeuntjes, tango en de toen pasgeboren ragtime: het is maar een greep uit de stijlen die Stravinsky naar zijn hand zette om zijn vertelling vorm te geven. 

Ook Arnold Schönberg, wiens 150ste verjaardag dit jaar op de kalender staat, verlegde de artistieke grenzen van zijn tijd. In zijn Eerste Kamersymfonie keert hij de rug naar de weelderige, soms overdadige orkestklank die de laatromantiek zo lief was sinds Richard Wagner zijn muziekdrama’s op de wereld losliet. 

Toch kon ook de meester van Bayreuth de intimiteit van een kleiner symfonisch ensemble waarderen. In zijn Siegfried-Idyll brengt hij motieven uit de gelijknamige opera, een Duits slaapliedje en fragmenten uit een nooit voltooid strijkkwartet samen tot een teder verjaardagscadeau voor zijn kersverse vrouw Cosima. Wagner wilde de partituur graag privé houden, maar uit geldnood verkocht hij ze enkele jaren later alsnog aan zijn uitgever. Een duivels pact, of een hemels geschenk voor de geschiedenis van de kamermuziek?