De Munt / La Monnaie DE MUNT / LA MONNAIE

De kleuren van het Rijngoud

In het schilderatelier van de Munt

Thomas Van Deursen
Leestijd
4 min.

Een Ring maken vergt meer dan één smid. Voor onze nieuwe productie van Wagners tetralogie draaien tien Muntateliers al maanden op volle creatieve slagkracht. Elk decorelement, elk kostuum, elke rekwisiet is door vele handen gegaan vooraleer het op ons podium verschijnt. Een vaste stop voor veel van die elementen? Het schilderatelier. We gingen er op bezoek met de vraag wat Das Rheingold voor onze schilders zo bijzonder maakte.

Treed binnen in een immense ruimte van twee verdiepingen, badend in het licht. Er klinkt muziek, hier en daar wat gedempte voetstappen, het zachte geruis van een verfroller ... en voor het raam pronkt een zes meter lange, zwarte krokodil waarvan de schubben afgewerkt worden. We zijn in het schilderatelier van de Munt, waar de laatste hand wordt gelegd aan een van de opvallendste decoronderdelen van Das Rheingold.

Het openingsdeel van de Ring heeft de stielvrouwen en -mannen die hier aan het werk zijn voor heel wat uitdagingen gesteld. De vloeren, de muren, de grote bas-reliëfs, de twee krokodillen, zelfs de metalen balk van de Nibelungen: alles moest gepatineerd worden door een team van acht mensen, twee keer zoveel als voor een normale productie.

De zwarte vloeren kregen een laag satijnverf, de witte muren werden mat gehouden. Twaalf Griekse bas-reliëfs, een sterk staaltje kunnen van onze beeldhouwerij, kregen een laag tarlatan die het polystyreen beschermt en hard maakt. Deze grote structuren moeten namelijk op het podium verplaatst kunnen worden zonder daarbij schade te ondervinden. Dankzij verschillende lagen verf, aangebracht met een doek, kregen ze een marmeren look.

De twee krokodillen die op het podium te zien zijn (we verklappen niet precies in welke omstandigheden) zijn zwart geschilderd, met een paar vleugjes donkergroen en een glanzende vernis. En de enorme metalen balk van Alberich en Mime is gecoat met een metaalachtig product en vervolgens afgewerkt met een zelfgemaakt ‘sap’. De combinatie van de twee stoffen levert een roesteffect op, dat vervolgens met vernis gefixeerd wordt om te voorkomen dat het bij de minste aanraking ongedaan gemaakt zou worden.

© Pieter Claes

De grootste uitdaging is volgens decorschilderes Nathalie Salaméro zonder twijfel de enorme gouden cirkel op de achterwand van het toneel. "Hij moet tot de laatste scène onzichtbaar opgaan in de witte muur, tot op het moment dat het goud wordt vrijgegeven. Daar zijn we al een tijdje mee bezig. De tests in de ateliers waren een succes, maar op het podium blijft het moeilijk."

© Pieter Claes

De gouden cirkel zelf is het resultaat van een lange zoektocht naar het meest geschikte materiaal, vooral wat de kleur en het reflecterend vermogen betreft. Er werd uiteindelijk gekozen voor goudkleurige metaalfolie met een extra laag patina om de allures van een oude spiegel te verkrijgen. Het onzichtbaar maken van deze cirkel wordt bemoeilijkt door het feit dat de achterwand wit beschilderd is, terwijl de laag die het goud verbergt gemaakt is van kaolien, een keramisch poeder waarvan de uiteindelijke kleur, eenmaal aangebracht, durft te variëren. Tot enkele dagen voor de première werden er nog altijd tests gedaan op het podium om het best mogelijke resultaat te krijgen.

Een artistieke dialoog

Werken met een visionaire en perfectionistische kunstenaar als Romeo Castellucci is altijd een uitdaging voor onze technische en artistieke teams. "Bij hem zijn de projecten vaak erg conceptueel", legt Nathalie uit. "We hebben geen volledig uitgewerkte maquette als uitgangspunt, omdat de productie voortdurend in ontwikkeling is. Het is zoeken tot op het einde, bijschaven tot het resultaat samenvalt met de visie van de regisseur. Een intens proces, maar gelukkig is het fijn om met Romeo samen te werken, om met hem die artistieke dialoog aan te gaan. De afstand die je soms voelt bij andere regisseurs heb je bij hem niet ..."

Van herhaling – laat staan verveling – is er in ons schilderatelier nooit sprake. De mengsels die er moeten worden gemaakt, de oplossingen die er moeten worden gevonden zijn voor elke productie anders. Het is een plek waar ideeën veel verschillende vormen aannemen vooraleer je ze als ‘het resultaat’ kan bewonderen op scène. Wanneer je je straks overgeeft aan de gestileerde tableaus van Das Rheingold, denk dan ook even aan Camille, Louisa, Joseph, Joséphine, Mounir, Nathalie, Sylvia en Peter, die al dat wit, zwart en goud tot leven hebben gebracht.